Verslag bewonersavond Oosterbeek, 24 februari 2021

Op 24 februari 2021 was deze bewonersavond voor de omgevingsvisie. We hebben gepraat met bewoners van Oosterbeek.

Ook waren er enkele bewoners uit Wolfheze en een uit Renkum aanwezig, die hierbij waren toegevoegd door het geringe aantal aanmeldingen voor de avonden voor deze dorpen zelf.

Er waren 20 bewoners aanwezig. Met hen zijn gesprekken gevoerd over de thema’s Groen, natuur & duurzaamheid, Wonen & gezondheid en Aardgasvrij. Deze gesprekken vonden plaats in 2 rondes. Het gesprek rond aardgasvrij werd met name gevoerd met het oog op de Transitievisie Warmte en wordt in een apart verslag opgenomen. Dit is een visie die specifiek gaat over hoe om te gaan met het warmtevraagstuk: hoe en wanneer gaan we van het gas af en wat zijn de alternatieven. Als deze visie is afgerond zal het worden opgenomen in de omgevingsvisie. Door het geringe aantal aanmeldingen is het thema Voorzieningen, banen en toerisme ingepast bij de andere thema’s. 

Het verslag is per thema opgebouwd aan de hand van de antwoorden op de vragen die zijn voorgelegd tijdens de avond. Niet alle vragen zijn aan bod gekomen in de beide rondes of ze zijn op een andere manier gesteld. U kunt het 'Verslag Bewonersavond Omgevingsvisie Oosterbeek (en anderen)' (pdf, 248 kB) ook downloaden.

Hoe nu verder?

De rode draden uit deze bijeenkomst en de andere participatiebijeenkomsten worden meegenomen in het ontwerpproces voor de Omgevingsvisie. Op dit moment wordt er gewerkt aan de concept-omgevingsvisie, waarvan wij verwachten dat deze in april 2021 beschikbaar zal zijn. Als dit concept er is gaan wij weer met u in gesprek. U krijgt hier bericht over zodra deze fase aanbreekt. Ook wordt er een logboek participatie bijgehouden, waarin dit verslag opgenomen wordt.

Groen, natuur & duurzaamheid

Welke mogelijkheden, kansen of knelpunten ziet u op het gebied van groen, natuur en duurzaamheid?

  • Biodiversiteit staat onder druk, actie op ondernemen
    • Verlichting beperken waar mogelijk
    • Bermen inzaaien (kan samen met de buurt), minder maaien
    • Meer monitoren: waar staat wat en wat moeten we doen om het te behouden
    • Bij het onderhoud van openbaar groen elektrische apparaten gebruiken
    • Zwerfafval is problematisch, juist in deze groene gemeente
    • In onderwijsproject voor kinderen hierover informeren
    • Handhaving en eigen verantwoordelijkheid: mensen ruimen hun eigen afval of afval op hun terrein nu te weinig/niet op
  • Fabrieken/bedrijven weren uit groene gebieden, proberen te verplaatsen naar plekken waar ze weinig tot last zijn. Vrijkomende gebieden voor wonen en groen.

Wat vindt u belangrijk als het gaat om het verduurzamen van de gemeente Renkum?

  • Voorlichten, beginnen bij jeugd
    • Onderwijsprogramma over duurzaamheid, afval e.a.
  • Openbaar vervoer op peil houden
  • Onderhoud en inrichting van wegen en openbare ruimte: goed nadenken over lange termijn en duurzaamheid
  • Energieneutraal maken van woningen stimuleren door subsidies
    • Op dit moment bijna niet haalbaar
    • Belonen om van het gas af te gaan, koplopers als voorbeeld laten dienen hoe het wel kan
    • Eisen stellen bij verbouwingen/nieuwbouw: zonnepanelen, zonder gas.
  • Inzicht krijgen in waar vervuiling vandaan komt. Veel roet van scooters, vrachtwagens e.a., kijken naar mogelijke ingrepen. Elektrische bussen is een goede eerste stap
    • Houtkachels kunnen een probleem zijn qua vervuiling en overlast

Moet recreatie meer verspreid worden of gaat dit nu goed? Is de recreatiedruk te hoog?

  • Mountainbiken kan zorgen voor overlast, zorgen voor afgebakende routes
  • Mogelijk meer ruimte in de uiterwaarden voor recreanten, is nu weinig aantrekkelijk
  • Duurzame accommodaties: dat als uitgangspunt en toeristische strategie
    • Duurzaamheidscertificaat, ook voor winkels en bedrijven

Hoe kan de openbare ruimte aantrekkelijker en veiliger worden gemaakt?

  • Fietsverkeersveiligheid behoeft aandacht, zeker voor kinderen
    • Auto’s beperken
    • Veiligere fietspaden: breder (ruimte voor elektrische fietsen), belijning, strooien
  • Kleine straten in wijken aantrekkelijker maken om te spelen, dus minder auto’s in de straat en meer vergroenen. Straten worden daarmee leefbaarder
  • Kleine parkjes en groenstroken behouden, niet ten koste laten gaan van woningen (ook goed voor klimaatadaptatie)
  • Openbare ruimte minder inrichten op auto’s
    • Autoluw maken waar dat wenselijk is
  • Leefbaarheid voorop stellen, ook als dat ten koste gaat van verkeer. Prettig leven moet eerste prioriteit zijn, combineren met groen

Hoe kunnen de bewoners betrokken worden bij het verduurzamen van hun wijk/buurt? 

  • Bewoners betrekken en informeren
    • Zelf beheer geven/betrekken bij groen in de buurt, ruimte voor kleine initiatieven en ideeën (ook vanuit jeugd)
    • Ruimte bieden voor collectieve buurttuinen. Helpt ook tegen vereenzaming en stimuleert cohesie
    • Informatie geven over wat kan en mag en wat goede maatregelen zijn die je zelf kan nemen
  • Lokaal consumeren: van lokale boeren en buurttuinen/plukparken, bewustwording en educatie
  • Stimuleren ecologisch en natuurinclusief bouwen: ruimte voor insecten, groene daken e.d., circulair bouwen met gerecycled materiaal
  • Hergebruik/recyclen van spullen stimuleren: repaircafé en ruilcafé zijn mooie voorbeelden, daar meer informatie over geven en publiciteit geven
  • Bedrijven verduurzamen

Wonen & gezondheid

Hoe bevalt het u in de gemeente en uw dorp?

  • De omgeving en natuur zeer positief
  • Centrale ligging is prettig, alles in de buurt
  • Dorpse karakter van de kernen positief
  • Oosterbeek: positief: de omgeving en alles op loopafstand

Welk type woningen mist u nog in onze gemeente en in uw dorp in het bijzonder? Voor welke doelgroepen mist u woningen?

  • Passende appartementen voor 65+ers: een deel van deze groep wil wel kleiner wonen, maar appartement moet voldoen aan bepaalde eisen
    • Nabij het centrum
    • Redelijke omvang
    • Balkon/kleine tuin, idealiter op het zuiden
    • Toegankelijk voor rolstoelen, rollators etc.: leefstijdsbestendig
    • Hedendaagse stijl: veel ouderenappartementen zijn verouderd
  • Betaalbare woningen voor jongeren en sociale huur zijn er nauwelijks
    • Jongeren willen wel terugkeren, maar geen woningen beschikbaar
    • Vivare (woningbouwcorporatie) kan daarin een rol spelen
    • Bij nieuwbouwlocaties dit eisen: gebeurt te weinig, bijvoorbeeld op de Hes geen harde eisen voor sociale huur
    • Zoeken naar verdichtingslocaties waar dit kan landen
  • Betere mix van woningen: in Oosterbeek meer sociaal, in Renkum meer gemengd. Woningen voor kleine huishoudens passen daarin, voor jong en oud
  • Ecologisch verantwoord en natuurinclusief gebouwde woningen
    • Ruimte bieden voor initiatieven
    • Ondersteunen van mensen die zelfstandig hun woning willen verduurzamen of nieuwbouwen (gebeurt al gedeeltelijk)
  • Collectieve (duurzame) woonvormen
    • Actieve en betrokken bewoners, veel in eigen beheer
    • Aantrekkelijk voor jongeren en ouderen

Hoe houden we de gemeente Renkum en dus ook uw dorp aantrekkelijk?

  • Appartementen plaatsen op locaties waar dat past: niet zomaar in de plaats van losse woning, moet in verhouding staan. Groeimogelijkheden met duidelijk programma van eisen
    • In Wolfheze liggen kansen voor appartementen/woningen op Pro Persona terrein (ook in bestaande panden): is mogelijk, maar goed over nadenken. Ruimte voor collectieve woonvormen voor ouderen
    • Hoogbouw vaak niet passend
    • Trends en ontwikkelingen meenemen in huidige plannen: is het wel verstandig om een nieuwe supermarkt toe te staan als fysieke winkels minder belangrijk lijken te worden?
    • Ook verkeersbewegingen in meenemen
  • Het groene karakter van de dorpen moet gekoesterd worden, staat (gedeeltelijk) onder druk
    • Niet gebruikte ruimte meer inrichten voor groen
    • Verstening tegengaan, eventueel ten koste van verkeer
    • Nadenken over verhouding nieuwbouw, verkeer en groen: nieuwbouw amper mogelijk, dus moet van hoge kwaliteit zijn
    • Geen groen opofferen aan nieuwbouw
  • Transparant zijn over ontwikkelingen: bewoners al vroeg meenemen en blijven informeren
    • Vertrouwen versterken, eerlijke informatie geven. Als een locatie wordt verkocht door de gemeente moet dat gemeld worden aan de bewoners, eerlijk zijn wat er speelt
    • Participatie eerder beginnen dan pas bij de formele bestemmingsplanprocedure
  • Vaak uitruillocaties: op de ene plek sociaal, op de andere dure koopwoningen. Niet te snel mee in zee gaan maar kijken wat er echt nodig is
  • Ruimte bieden voor initiatieven die passen binnen visie
    • Bij potentiële woningbouwlocaties de ideeën vanuit de samenleving meenemen en experimenteerruimte bieden op basis van enkele randvoorwaarden
    • Gebieden niet vergeven aan ontwikkelaars als er initiatieven zijn of initiatieven meer betrekken: eerlijke afweging maken en niet alleen voor het geld kiezen (voorbeeld Talsmaschool wordt genoemd, angst dat dit vergeven wordt aan een ontwikkelaar terwijl er mooie alternatieve plannen zijn)
    • Proberen ruimte te bieden aan bestaande initiatiefgroepen (Aanwezig waren de initiatiefnemers van ecologisch wooncollectief Het Groene Spoor Oosterbeek, de andere aanwezigen vonden dit een passend voorbeeld), gemeente actief dit soort initiatieven ophalen en inventariseren.
  • CPO mogelijke ontwikkelvorm, eventueel vastleggen in planvorming dat gedeeltelijk CPO verplicht isVoorzieningen op het gebied van sport, kunst en cultuur op peil houden

Hoe behouden en bevorderen we de sociale cohesie/ontmoeting? 

  • De markt(en) zijn van belang, zowel Oosterbeek als Wolfheze
  • Bij woningbouw proberen sociale componenten mee te nemen: collectieve ruimte, buurttuinen etc.
    • Bewoners betrekken: zelf beheren en activiteiten organiseren, bijvoorbeeld bij sportvelden.
  • Sociale en groene karakter zijn met elkaar verbonden: samen verantwoordelijk voor omgeving en verbetering
  • Dorpshuizen sterk van belang, kan eventueel in eigen beheer van de buurt om betrokkenheid te vergroten.

Renkum is een vergrijzende gemeente. Hoe kunnen we daarmee omgaan? Moeten we vooral inspelen op de wensen van ouderen of moeten we aantrekkelijk(er) worden voor jonge mensen?

  • Doorstroming op de woningmarkt van ouderen komt nog maar beperkt op gang ondanks nieuwe appartementen: proberen mensen eerder te bewegen, nog voordat er een zorgvraag is. Zorgt ook voor meer aanbod voor jongeren
  • Mengen van bevolkingsgroepen en samen laten komen door gemengd te bouwen, voorkomen dat wijken homogeen worden/zijn

Wat kan de gemeente Renkum maar ook anderen volgens u doen om gezond gedrag en bewegen te stimuleren? 

  • Mooie buitenruimte stimuleert om actief bezig te zijn
    • Ook d.m.v. ‘urban fitness’/bootcamp, sportfaciliteiten laagdrempelig maken
    • Natuurspeelplaats voor kinderen
  • Bouwen nabij/rond sportvelden, collectief beheer van die velden
    • Sportparken vaak aan de rand, gesloten terreinen. Meer betrekken bij omwonenden en omgeving. Meer functies geven, dus ook voor andere activiteiten gebruiken
  • Fietsvoorzieningen verbeteren voor lange afstanden: brede fietspaden

Welke voorzieningen mist u in de gemeente of uw dorp?

  • Wolfheze heeft nagenoeg geen voorzieningen: is niet erg, maar als er gekozen wordt om meer appartementen voor ouderen te bouwen moet daar wel aan gedacht worden
  • Dorpsplein met horeca in Oosterbeek, benadrukken van het dorpse karakter en sfeer
    • Marktplein wellicht kansrijk, maar niet door grote supermarkt
  • Wonen en werken kan meer gemengd worden, zo behoud van voorzieningen en levendigheid. Meer ruimte voor experiment
  • Combineren van functies rond sport (zie ook vorige vraag): bij actualiseren gymzalen ook buurtfunctie toevoegen (bijv. Doelum)